De uitvinder van de balpen
De balpen werd uitgevonden door de Hongaarse journalist László Bíró (1899-1985). In 1938 presenteerde hij de eerste versie van deze handige pen. Bíró raakte gefrustreerd door de problemen met vulpennen: ze lekten vaak, de inkt was gemakkelijk uit te vegen en het papier kon scheuren als je er te hard op drukte. Bovendien waren vulpennen snel leeg. Tijdens een bezoek aan een drukkerij viel het hem op dat de inkt die gebruikt werd voor het drukken van kranten veel sneller droogde. Dit idee inspireerde hem om dezelfde inkt in een pen te gebruiken, maar aanvankelijk werkte dit niet; de inkt was te dik voor de pen.
Samen met zijn broer György voerde hij verschillende experimenten uit om de balpen te ontwikkelen zoals we die nu kennen. Ze gebruikten een klein balletje (of kogeltje) dat het inktreservoir afsluit en ervoor zorgt dat de inkt zich verspreidt zodra het in contact komt met papier. Het kostte Bíró en zijn broer veel moeite om een werkend ontwerp te creëren, en de eerste prototypes lekten vaak. In 1938 slaagden ze erin om een succesvolle versie te ontwikkelen.
Door de Tweede Wereldoorlog moesten de gebroeders Bíró naar Argentinië emigreren, waar ze het bedrijf Bíró Pens of Argentina oprichtten. Hier introduceerden ze de ‘birome’, een naam die nog steeds in Argentinië wordt gebruikt ter ere van de uitvinder. Na een moeizaam begin werd het bedrijf succesvol en de alom bekende pennenfabrikant Parker uit de VS kocht de rechten om vergelijkbare pennen te produceren. In de jaren '50 introduceerde het Franse bedrijf BIC de bekende BIC-pennen, die je ongetwijfeld kent.
Extra leestip Speeltech: hoe snel kan een rubik's cube worden opgelost?
Hoe werkt een balpen?
De balpen, ook wel ballpoint genoemd, is opgebouwd uit een lang inktreservoir dat eindigt in een stalen punt, de houder. In deze houder bevindt zich een klein stalen balletje met een diameter van ongeveer 0,5 tot 0,7 millimeter.
Dit balletje kan vrij draaien in de houder en komt regelmatig in contact met de inkt die zich achterin het lange reservoir bevindt. Vaak is dit inktreservoir zichtbaar in doorzichtige plastic pennen, waardoor je de donkere inkt kunt zien. Het balletje past precies in de houder, zodat de inkt niet zomaar eruit lekt. De vorm van de houder voorkomt bovendien dat het balletje eruit valt, terwijl er voldoende kleine kanaaltjes zijn die ervoor zorgen dat de inkt steeds wordt aangevoerd. Deze inktkanalen sluiten het inktreservoir af van de buitenlucht, wat uitdroging voorkomt.
Wanneer je met de pen schrijft of tekent en de punt contact maakt met papier, begint het balletje te rollen. De inkt in het reservoir is relatief dik, wat voorkomt dat deze aan beide zijden lekt. Terwijl het balletje rolt, neemt het een klein beetje inkt mee dat zich verspreidt over de kogel. Dit zorgt ervoor dat de inkt op het papier wordt aangebracht, waardoor je kunt schrijven of tekenen zonder problemen.
Het belang van de balpen
De balpen heeft de manier waarop we schrijven, tekenen en communiceren revolutionair veranderd. Het biedt een betrouwbare, praktische en eenvoudige oplossing voor alledaags schrijven, waardoor het een essentieel onderdeel is van ons dagelijks leven geworden. De uitvinding van László Bíró heeft niet alleen onze schrijfmogelijkheden verbeterd, maar ook bijgedragen aan de ontwikkeling van andere schrijfinstrumenten die we tegenwoordig gebruiken.
Terug
